Wat zijn Somatisch Onvoldoende Verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)?
Somatisch Onvoldoende Verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) zijn lichamelijke klachten die langdurig aanhouden, zonder dat er na grondig medisch onderzoek een duidelijke lichamelijke oorzaak gevonden is. In het verleden werden deze klachten soms aangeduid als ‘lichamelijk onbegrepen klachten’, ‘functionele klachten’ of ‘psychosomatische klachten’. Soms hangen de klachten wel samen met een lichamelijke aandoening, maar zijn ze heftiger of duren ze langer dan op basis van die aandoening verwacht zou worden.
SOLK omvat een zeer breed scala aan klachten, zoals spier- en gewrichtspijn, vermoeidheid en maag-darmklachten. Deze klachten kunnen veel ongemak veroorzaken. Mensen met SOLK worden vaak geconfronteerd met onbegrip en een gebrek aan sympathie, omdat de klachten niet altijd duidelijk zichtbaar of verklaarbaar zijn, terwijl de impact op hun dagelijks leven juist enorm kan zijn. De klachten zijn niet verzonnen of ingebeeld. Naar schatting heeft ongeveer 3-10% van de mensen die de huisarts bezoeken last van SOLK.
Welke klachten kun je hebben bij SOLK?
Voorbeelden van klachten zijn:
- Ernstige vermoeidheid
- Concentratie- of geheugenproblemen
- Maagklachten, zoals misselijkheid
- Buikpijn of buikkrampen
- Darmklachten, zoals diarree, verstopping of winderigheid
- (Lage) rugpijn en andere spier- en gewrichtspijnen
- Hoofdpijn of nekpijn
- Duizeligheid of evenwichtsproblemen
- Hartkloppingen, benauwdheid of pijn op de borst
- Pijn na een blessure of aandoening
Deze klachten kunnen een lichamelijke oorzaak hebben. Men spreekt echter van SOLK als:
- er geen lichamelijke oorzaak voor de klachten gevonden is, of;
- er aanvankelijk wel een lichamelijke oorzaak is geweest, maar dat het onduidelijk is waarom de klachten zo heftig zijn, zoveel hinder veroorzaken of zo lang aanhouden.
Er zijn verschillende diagnoses die onder de categorie Somatisch Onvoldoende Verklaarde Lichamelijke Klachten vallen. Heb je last van een aantal van de bovengenoemde symptomen en is daar geen lichamelijke oorzaak voor te vinden, dan kan het dat er soms toch een diagnose wordt gesteld. Enkele voorbeelden zijn:
- Fibromyalgie: chronische pijn en stijfheid in spieren en bindweefsel, vaak zonder aanwijsbare oorzaak.
- Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS/ME): aanhoudende, extreme vermoeidheid die niet vermindert door rust en geen duidelijke lichamelijke oorzaak heeft.
- Prikkelbare Darm Syndroom (PDS): terugkerende buikpijn en veranderingen in het ontlastingspatroon zonder dat er structurele afwijkingen in de darmen zijn.
Wat kan osteopathie betekenen bij SOLK?
Onze osteopaten richten zich op het bevorderen van de mobiliteit, zodat de normale zelfregulerende en zelfhelende mechanismen van het lichaam optimaal tot uitdrukking komen. We beschouwen en behandelen iedereen als een uniek persoon. Het kan namelijk zijn dat 2 mensen vergelijkbare klachten hebben (bijvoorbeeld lage rugklachten), maar dat de onderliggende ontstaanswijze heel anders is. De diagnose die je krijgt, is dus altijd enkel en alleen toepasbaar op jou. Dit maakt dat osteopathie zeer geschikt is voor het behandelen van SOLK. Tijdens een osteopathische behandeling wordt er met manuele technieken gezocht naar gebieden/structuren met een verminderde mobiliteit. Deze verminderde mobiliteit kan zowel kwantitatief zijn (de bewegingsuitslag verloopt minder ver) als kwalitatief (de beweging zelf verloopt minder soepel, los van de totale bewegingsuitslag).
Hieronder vind je 2 korte voorbeelden van hoe een osteopathische behandeling kan helpen bij SOLK. Wat je ziet is dat klachten waarvan in eerste instantie geen oorzaak wordt gevonden, toch vaak te herleiden zijn tot bepaalde belemmeringen (elders) in het lichaam. Ervaar jij zelf ook SOLK-klachten en kom je bij je huisarts niet meer verder? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!
- Chronische Buikklachten
De patiënt in kwestie had al jarenlang chronische buikklachten waarvoor eerdere onderzoeken bij de huisarts geen afwijkingen hadden opgeleverd. Er werd besloten een osteopathisch onderzoek uit te voeren om mogelijke functionele verstoringen in kaart te brengen. Hierbij werd een totaalonderzoek uitgevoerd, zoals eerder beschreven.
Het osteopathisch onderzoek bracht verschillende dysfuncties aan het licht. Zo was er sprake van verminderde mobiliteit tussen de diepere lagen van de borstkas, met name tussen het hart en longvlies, en rondom de slokdarm. Daarnaast was het abdominale diafragma (je middenrif) gespannen, evenals diverse hulpademhalingsspieren. Ook de beweeglijkheid van de organen in de bovenbuik was op meerdere plekken beperkt.
Door de verminderde mobiliteit in de diepere lagen van de borstkas bleek de functie van de nervus vagus afgenomen. De nervus vagus is een lange hersenzenuw die van de hersenen naar de organen in de hals, borst en buik loopt. Hij maakt deel uit van het autonome/onwillekeurige zenuwstelsel en is betrokken bij onbewuste processen – waaronder de hartslag, ademhaling, ontspannen van het lichaam – en ondersteunt de spijsvertering en darmbewegingen. Een verminderde functie van de nervus vagus kan leiden tot verstoringen in de buikorganen, wat buikklachten zoals een opgeblazen gevoel, pijn of een verslechterde spijsvertering kan veroorzaken.
Na het behandelen van de bewegingsbeperkingen in de borstkas, werd de druk op de nervus vagus verlicht. Dit leidde tot een betere doorbloeding van deze zenuw en daarmee tot een afname van de buikklachten en een verbetering in het algehele comfort van de patiënt.
- Chronische nek- en hoofdpijnklachten
De tweede patiënt ervaarde langdurige nek- en hoofdpijnklachten. Eerdere behandelingen bij de fysio- en manuele therapeut boden slechts tijdelijk verlichting; de klachten keerden steeds binnen twee weken terug.
Tijdens het osteopathisch onderzoek werd duidelijke spierspanning in de nek waargenomen, met een voortzetting van deze spanning richting het voorhoofd. De beweeglijkheid van de nek was duidelijk beperkt en er was een duidelijke kromming/bobbel op de lage nek te zien. Behandeling van de nekspieren bij de fysio gaf zoals gezegd steeds kortdurend verlichting. Er moest dus een antwoord gevonden worden op de onderliggende vraag waarom de nekspieren zo hard moesten werken.
Uit het onderzoek door de osteopaat kwam naar voren dat er naast spanning op de nekspieren aan de achterzijde ook een spanning/tractie aan de voorzijde van de hals aanwezig was. Deze spanning werd niet alleen herleid naar de spieren van de hals, maar ook richting het bindweefsel van de orgaanstructuren in de borstkas en bovenbuik. Deze orgaanstructuren oefenden een trekkracht/voorspanning uit via hun zogeheten ophangstructuren en bindweefselvliezen, waardoor er een continue tractie op de nekwervels en het hoofd werd uitgeoefend. Dit zorgde ervoor dat het hoofd wat naar voren kwam te staan, alsof de kin wat werd uitgestoken. Dit maakte de nek holler en maakte een constante compensatie van de nekspieren nodig om het hoofd recht te houden. Het lichaam houdt zo’n compensatie een tijd vol, maar na verloop van tijd of bij een extra belasting raken deze spieren overprikkeld met nek- en hoofdpijn als gevolg.
Na het behandelen van de spanningsketens aan de voorzijde, konden de nekspieren zich automatisch beter ontspannen en viel de compensatie dus weg. Het resultaat; een aanzienlijke vermindering van de nek- en hoofdpijnklachten.
Heb je last van SOLK of zijn de klachten die je hebt niet lichamelijk te verklaren?
We helpen je graag! Neem contact op met onze praktijk of maak direct online een afspraak.